Pewnie każdy z Was usłyszał w swoim życiu: „Gdybyś się bardziej postarał/a, to …”.  W stwierdzeniu tym ukrywa się aspekt motywacji, czyli królowej ludzkich chęci do podejmowania rozmaitych działań. To motywacja właśnie decyduje o wytrwałości w nauce języków. W dzisiejszym artykule z serii: Psychologia a nauka języków przyjrzymy się zagadnieniu motywacji. Poznacie typy motywacji oraz dowiecie się o ich znaczeniu w kontekście nauki języków.

Psychologia motywacji

Motywacja to abstrakcyjny konstrukt, którym zajmuje się dziedzina psychologia. Odnosi się on to procesów psychicznych i fizjologicznych będących podłożem ludzkich zachowań, dokładniej gotowością do podjęcia określonego działania.

To motywacja, a raczej jej brak odpowiada za przedwczesne porzucenie nauki języka obcego. Dlaczego zatem niektórzy utrzymują mniej więcej jej stały poziom, a inni mają tylko „słomiany zapał”? Sprawdźmy to!

Motywacja wewnętrzna i zewnętrzna

Tajemnica tkwi w rodzaju motywacji, który popycha nas do nauki języka. Według psychologów Ryana i Deciego motywacja wewnętrzna związana jest: z wykonywaniem zadań dla płynącej z nich satysfakcji, ciekawością i czerpaniem radości z nauki. To właśnie dociekliwość przyczynia się do jej wzmocnienia.

Natomiast o zewnętrznej motywacji mówimy, gdy działania podejmowane są dla instrumentalnych korzyści, np. dla dobrej oceny w szkole albo pochwały od rodziców. W przykładach tych nie ma potencjalnie nic złego, jednak nauka nie ogranicza się tylko do wysokich stopni.

Naukowcy upatrują w motywacji zewnętrznej częstej przyczyny utraty zapału do nauki. W końcu jak długo ktoś może robić coś wyłącznie dla innych, nie czując przy tym żadnej korzyści dla samego siebie. Oczywiście można mówić jeszcze o całkowitym braku motywacji, który określa się jako nieświadomość intencji wykonywania czynności. Według koncepcji Ryana i Deciego motywacja zewnętrzna i amotywacją związane są brakiem kontroli wewnętrznej nad działaniami. Dlatego:

• zamiast się uczyć, ściągamy, aby uzyskać wysokie oceny,
• zamiast odczuwać przyjemności oraz korzyści z przyswojonej wiedzy, chcemy o niej jak najszybciej zapomnieć.

W następnych artykułach z serii: Psychologia a nauka języków dowiecie się, m.in. jak można pobudzić motywację wewnętrzną i skutecznie uczyć się języków obcych, czym zajmuję się psycholingwistyka oraz jakie korzyści wypływają z nauki języków.